Cúng vong linh là một trong những tập tục tín ngưỡng phổ biến trong văn hóa dân gian của người Việt Nam. Thông thường, các nghi lễ cúng vong linh được tổ chức vào các ngày kỵ giỗ, những ngày mà người ta tin là linh hồn của người đã qua đời sẽ quay trở lại thăm thân nhân và đón nhận lời cầu nguyện của con cháu.

Bài viết này sẽ giới thiệu rõ hơn về sự luân hồi và cách cúng hương linh cho ông bà cha mẹ đã mất ngay trong nhà. Nhìn chung, các nghi lễ cúng vong linh thường bao gồm đặt bàn thờ, dâng hoa, dâng trầu, đốt nhang, đốt hương, cầu nguyện và cúng lễ để tưởng nhớ và bảo vệ các vị vong linh.

Cúng vong là cúng hương linh

“Cúng vong” là một tập tục tín ngưỡng trong văn hóa dân gian Việt Nam, được thực hiện nhằm tưởng nhớ và bảo vệ các linh hồn của người đã qua đời. Các nghi lễ cúng vong linh thường bao gồm đặt bàn thờ, dâng hoa, dâng trầu, đốt nhang, đốt hương, cầu nguyện và cúng lễ để tôn vinh và cầu nguyện cho các vị vong linh.

Người đứng ra thực hiện nghi thức này phải là người đức độ, nguyện lực mới cao, khi đó công đức trì độ mới có ích và giúp hương linh siêu thoát tốt hơn.

Cách cúng vong của Phật giáo là gì

Để thực hiện việc cúng vong theo các sư thầy nhà Phật thì rất khó và phức tạp, nó sẽ phải trải qua nhiều bước bao gồm đọc kinh, chân ngôn, niệm chú,.. Dưới đây là một số yếu tố quan trọng:

Kinh Tinh Yếu Bát Nhã Ba La Mật Đa

Bồ Tát Quán Tự Tại Khi quán chiếu thâm sâu Bát nhã ba la mật Tức diệu pháp Trí Độ. Bổng soi thấy năm uẩn Đều không có tự tánh, Thực chứng điều ấy xong, Ngài vượt thoát tất cả, Mọi khổ đau ách nạn.

"Nghe đây, Xá Lợi Tử: Sắc chẳng khác gì không Không chẳng khác gì sắc Sắc chính thực là không Không chính thực là sắc. Còn lại bốn uẩn kia, Cũng đều như vậy cả." Xá Lợi Tử, nghe đây: Thể mọi pháp đều không, Không sanh cũng không diệt, Không nhơ cũng không sạch, Không thêm cũng không bớt.

 Cho nên trong tánh không, Không có sắc, thọ, tưởng, Cũng không có hành,thức. Không có nhãn, nhĩ, tỷ, Thiệt, thân, ý - sáu căn. Không có sắc, thanh, hương, Vị, xúc, pháp - sáu trần. 

Không có mười tám giới Từ nhãn đến ý-thức. Không hề có vô-minh, Không có hết vô-minh, Cho đến không lão tử, Cũng không hết lão tử. Không khổ, tập, diệt, đạo. 

Không trí, cũng không đắc, Vì không có sở đắc. Khi một vị Bồ Tát Nương diệu pháp Trí Độ Bát nhã ba la mật Thì tâm không chướng ngại, Vì tâm không chướng ngại, Nên không có sợ hãi, Xa lìa mọi mộng tưởng, Xa lìa mọi điên đảo, Đạt Niết Bàn tuyệt đối. 

Chư Phật trong ba đời, Y diệu pháp Trí Độ Bát nhã ba la mật, Nên đắc Vô Thượng Giác. Vậy nên phải biết rằng, Bát nhã ba la mật Là linh chú đại thần, Là linh chú đại minh, Là linh chú vô thượng, Là linh chú tuyệt đỉnh, Là chân lý bất vọng, Có năng lực tiêu trừ Tất cả mọi khổ nạn. 

Cho nên tôi muốn thuyết Câu thần chú Trí Độ Bát nhã ba la mật." Nói xong đức Bồ Tát Liền đọc thần chú rằng: Yết đế, yết đế, ba la yết đế, ba la tăng yết đế, bồ đề tát bà ha. (3 lần)

Chân ngôn biến thực

Nam mô tát phạ đát tha, nga đa phạ lồ chỉ đế, Án tam bạt ra, tam bạt ra hồng. (3 lần)

Chân ngôn biến thủy

Nam mô tô rô bà da, đát tha nga đa da, đát điệt tha. Án tô rô tô rô, bác ra tô rô, bác ra tô rô, ta bà ha. (3 lần)

Ngoài ra còn các chú vãng sanh, chân ngôn cúng dường, hồi hướng, quy t tam bảo,..

Xem thêm:

Cúng vong ngày giỗ khác với cúng cô hồn là gì

“Cúng cô hồn” và “cúng vong linh” là hai nghi lễ tôn giáo phổ biến trong văn hóa tâm linh của người Việt Nam. Tuy nhiên, hai nghi lễ này có mục đích và thời điểm tổ chức khác nhau.

“Cúng cô hồn” là một nghi lễ được tổ chức vào dịp mùng 7 tháng 7 âm lịch hàng năm để cầu nguyện cho các linh hồn bị lạc, không có ai cầu nguyện, chưa được giải thoát.

Cúng cô hồn còn có thể được tổ chức trong thời gian từ ngày 15 tháng 7 đến ngày 15 tháng 8 âm lịch hàng năm. Trong nghi lễ này, người ta thường đốt những loại giấy và vật dụng giả để tưởng nhớ và đáp đền cho các linh hồn vô danh.

“Cúng vong linh” là nghi thức cúng hương linh được tổ chức để tưởng nhớ và cầu nguyện cho các linh hồn của người đã qua đời trong gia đình, thân hữu hoặc cộng đồng.

Các nghi lễ cúng vong linh thường bao gồm đặt bàn thờ, dâng hoa, dâng trầu, đốt nhang, đốt hương, cầu nguyện và cúng lễ để tôn vinh và cầu nguyện cho các vị vong linh. Các dịp để tổ chức cúng vong linh thường là vào các ngày kỷ niệm giỗ, ngày mùng 1 và rằm hàng tháng.

Khi nào thì nên cúng vong

Cúng kiến hay cúng vong giúp gia chủ tránh khỏi ám hồn vong linh quanh nhà hoặc những ngôi nhà mới dọn đến vẫn còn tồn tại vong linh.

Nghi thức này giúp vong linh hiểu được nguyện vọng của gia chủ và không làm phiền đến gia đình hay ngôi nhà. Nếu sau khi cúng xong, vẫn có hiện tượng lạ xảy ra, gia chủ nên mời thầy cúng đến để tiếp tục cúng. Trong trường hợp vong linh không chịu đi, gia chủ nên dọn đi nơi khác để tránh tai họa.

Ngoài ra, vong linh còn có thể là những linh hồn lang thang trên đường không có nơi để đến hoặc muốn gây hại cho người khác. Các vía được chia thành vía tốt và vía xấu, trong đó vía tốt mang lại điềm lành và may mắn cho gia chủ, còn vía xấu có thể gây ra bệnh tật, tai ương và khó khăn trong công việc.

Khi người chết, hồn sẽ xuất khỏi cơ thể và đến địa ngục để chịu tội. Để giúp các vong hồn này qua đò âm phủ, nhiều gia đình đốt giấy tiền vàng bạc, đốt quần áo để cung cấp cho linh hồn đủ điều kiện để vượt qua. Nếu có điều kiện, gia đình còn có thể mang đốt nhà, xe hơi và các tài sản khác để tạo ra nhiều phước lành hơn cho linh hồn.

Nếu bị ám hồn, gia đình có thể trở nên nghèo khó và gặp nhiều chuyện không may. Vì thế, cúng kiến cô hồn vào ngày mùng 2 và 16 hàng tháng là việc cần thiết để tránh khỏi ám hồn và giúp các linh hồn tìm được nơi an nghỉ.

Có tất cả bao nhiêu loại vong

Theo tín ngưỡng dân gian Việt Nam, có nhiều loại vong khác nhau. Dưới đây là một số ví dụ:

Vong tội: Người chết bị vong tội thường do qua đời đột ngột, không kịp chuẩn bị tâm linh, không có người thân trực tiếp tới tiễn biệt, hoặc có những bất mãn, oán hận trước khi qua đời. Những người này sẽ bị lưu đày tại nơi đất khách, không tìm được đường về cõi bình an.
Vong linh: Là những linh hồn của những người chết vì tài hoa hay bệnh tật, bị ám ảnh, rồi quay về để hại những người đã đem mình ra khỏi thế giới đời.
Vong thai nhi: Đó là trường hợp thai nhi chết lưu lại trong gia đình. Những thai nhi này thường bị đem vào trong nhà và được coi là một thành viên của gia đình. Tuy nhiên, nếu không được đưa vào cộng đồng người chết, các thai nhi này có thể trở thành vật vã trói buộc gia đình.
Vong quốc: Những linh hồn này bị đày ở trên đất nước hoặc lãnh thổ nước ngoài. Ví dụ như các linh hồn của quân nhân, người lao động nước ngoài, các chiến sĩ, những người đã qua đời trong tù, và những người chết một cách bất thường, không được về nước mai táng.
Vong trong nhà: Vong trong nhà dùng để nói về các vong linh trong gia đình, thường thì vong loại này không ảnh hưởng nhiều đến người sống. Quan niệm xưa cho rằng, đây là vong của ông bà, tổ tiên dõi theo để phù hộ con cháu. Khi ai đó bị mắc căn bệnh lạ, gặp xui xẻo,… thì cũng có thể bị ông bà, tổ tiên quở trách, lúc này chúng ta nên tổ chức cúng vong.

Lưu ý: Người đứng ra cúng cần khấn vái thành tâm trước bàn thờ tổ tiên, người này phải là người lớn có chức vị cao trong gia tộc, gia đình đó.

Không cúng vong thì gia chủ, con cháu ảnh hưởng gì không?

Quan niệm xưa cho rằng, người sống không thể nói chuyện hoặc giao tiếp với người chết bằng cách thông thường được. Và để hòa giải những ước mong của người đã qua đời, người xưa đã tìm ra cách cúng vong.

Những linh hồn bất an của người đã qua đời có thể làm đảo lộn cuộc sống của người sống, dẫn đến sự suy sụp tinh thần và sự lao dốc trong công việc. Điều này cũng chính là lý do tại sao gia đình bạn đang phải chịu đựng nỗi đau vì sự mất mát của người thân.

Trong thế giới siêu nhiên, các vong lớn có thể làm tan biến sự nghiệp mà bạn đã xây dựng suốt nhiều năm. Và nếu có vong thai nhi, các con cái trong gia đình bạn có thể bị bệnh nặng, khóc đêm, khó dạy và thực hiện nhiều hành động kỳ lạ. Nếu bạn gặp những hiện tượng lạ như vậy, bạn nên nhờ một thầy pháp đến và cúng vong hoặc tổ chức một buổi cúng cơm để giải quyết vấn đề.

Nếu không thực hiện các nghi lễ vong, gia đình bạn sẽ phải đối mặt với nhiều biến cố hơn phiền toái trong cuộc sống. Các hiện tượng siêu nhiên sẽ tiếp tục xảy ra và không có gì có thể yên tĩnh tâm hồn được.

Tâm trí của bạn cũng sẽ không còn ổn định như trước, khiến bạn đối mặt với nhiều khó khăn hơn. Vì vậy, tốt nhất là bạn nên tìm cách giải quyết triệt để vấn đề này ngay từ đầu để tránh bất kỳ rủi ro nào cho gia đình.

Nhiều ý kiến cho rằng, việc cúng cơm cho vong linh là một nghi thức cổ truyền để hóa giải những mâu thuẫn giữa người sống và người đã qua đời. Nó giúp cho cuộc sống trở lại bình thường và không còn xuất hiện những hiện tượng lạ hay những vận đen đeo bám.

Trong nhà có vong thì nên làm gì?

Nếu trong nhà của bạn có vong, bạn nên thực hiện các bước sau:

Cúng vong: Cúng vong là một trong những phương pháp truyền thống được thực hiện để giúp hòa giải những mong muốn của người âm với người dương. Bạn có thể tổ chức cúng cô hồn hoặc cúng vong linh để giúp người đã qua đời yên nghỉ và gia đình của bạn được bình an.
Tìm hiểu nguyên nhân: Bạn nên cố gắng tìm hiểu nguyên nhân tại sao có vong trong nhà của bạn. Có thể đó là do những hành động trong quá khứ, những việc làm không đúng đắn hoặc các yếu tố siêu nhiên khác. Tìm hiểu nguyên nhân sẽ giúp bạn xác định cách giải quyết vấn đề một cách hiệu quả.
Thỉnh cầu sự giúp đỡ của người có kinh nghiệm: Bạn có thể tìm đến người có kinh nghiệm trong lĩnh vực này để được tư vấn và giúp đỡ thường là người già trong thôn, thầy cúng, thầy bói, hay các nhà sư đắc đạo. Điều này sẽ giúp bạn có được các giải pháp tốt nhất để giải quyết vấn đề của mình.
Tạo sự yên tĩnh và tránh các hành động không đúng đắn: Trong giai đoạn này, bạn cần tạo ra một môi trường yên tĩnh, tránh các hành động không đúng đắn như la hét, xông vào chỗ vong… Điều này sẽ giúp người âm được yên tâm và giúp bạn giảm thiểu sự quấy rối của vong.
Tăng cường niềm tin và sự tôn trọng: Cuối cùng, bạn nên tăng cường niềm tin và sự tôn trọng đối với vong và những người đã qua đời. Điều này sẽ giúp bạn tránh được các tác động xấu từ người âm và giúp bạn có được cuộc sống bình an và hạnh phúc.

Nghi thức cúng vong ngày giỗ trong nhà

Có rất nhiều cách cúng vong linh, với mỗi tôn giáo, địa phương lại có một cách cúng khác nhau. Nhìn chung các nghi thức cúng vong theo Phật giáo khá phức tạp phải có Phật học mới làm được. Tuy nhiên, gia chủ cũng có thể tự mình cúng vong tại nhà theo cách đơn giản được lưu truyền trong dân gian như sau:

Chuẩn bị:

Dưới đây là hướng dẫn để chuẩn bị các vật phẩm cúng vong trong nhà:

Sắm từ 20 đến 50 bộ quần áo cho người đã qua đời.
Chuẩn bị 15 lễ tiền vàng để đổ lên.
Mâm hoa quả cần phải bao gồm 5 loại quả khác nhau, đại diện cho 5 màu sắc khác nhau.
Bên cạnh đó, có thể bày thêm khoai lang luộc, ngô luộc, sắn luộc, bánh kẹo, tùy theo sở thích.
Trên mâm cúng cần bày một xấp tiền âm phủ.
Trưng lên 12 bát cháo trắng và 12 đôi đũa.
Cần chuẩn bị một chén gạo và muối.
Rót 3 ly nước lọc trên bàn.
Cần vài nhánh mía dài khoảng 15cm với vỏ còn nguyên.
Chuẩn bị 3 cây nhang và thắp 2 nến nhỏ hoặc nhiều hơn đặt gần bát hương.
Hương và hoa thường là hoa cúc.

Khi cúng vong, không nhất thiết phải đầy đủ tất cả các vật phẩm này, tuy nhiên, càng nhiều vật phẩm cúng thì càng tốt.

Cách tự cúng vong ngày giỗ tại nhà

Sau khi đã sắp xếp lễ vật và thức ăn đầy đủ trên bàn cúng, nghi thức cúng vong có thể được thực hiện trước sân nhà hoặc nơi khác nếu không có sân. Sau khi sắp xếp đồ đạc, bạn nên chỉnh sửa quần áo và đọc bài văn cúng vong như sau:

Hôm nay là ngày… tháng… năm… Tín chủ con là… ở tại số nhà… thành kính dâng lên cúng dường Chư Phật mong Chư Phật ban phước cho toàn thể chúng sinh không chừa sót một ai những điều an lành nhất. 

Con cũng xin nhờ vào tiệc cúng dường này, ánh sáng từ bi và trí tuệ của Chư phật sẽ hiện hữu trong tâm con và tất cả mọi người đồng thời chiếu sáng tất thảy các cõi khác để tất thảy hướng về Phật Pháp.

Chúng con nguyện với lòng thành tâm của mình trước Chư Phật xin được sám hối mọi lỗi lầm do thân khẩu ý con đã phạm phải từ trước tới nay.

Con xin cúng dường tới các chư thiên, thiện thần, hộ pháp mong các ngài che chở cho con cùng gia đình luôn an lành, thoát khỏi mọi thế lực xấu và ác của cõi dương và cõi âm.

Chúng con cũng xin được nhờ vào lễ hỏa cúng này, hồi hướng cầu siêu cho tất cả các chúng sinh không chừa sót một ai đang lang thang trong cõi thân trung ấm hay cõi âm để họ bớt sợ hãi, đau khổ và nhanh chóng được chuyển nghiệp.

Con cầu xin được cầu siêu cho cửu huyền thất tổ gia tiên gia tộc họ… cho cha…, mẹ… hay…. được hoan hỉ và sớm siêu thoát về nơi cực lạc hay cõi an lành khác”.

Lưu ý:

Các lưu ý khi tiến hành lễ cúng vong trong nhà như sau:

Cúng vong hồn nên được thực hiện đều đặn vào ngày mùng 2 hoặc mùng 6 tháng 7.
Bạn nên sắp xếp một chiếc bàn lớn trước sân nhà và bày thức ăn trên đó. Điều này là để tránh các vong hồn không thể vào nhà được, bởi ông bà tổ tiên không cho phép vong hồn bước vào nhà.
Trước khi bắt đầu lễ cúng, bạn nên chuẩn bị một bộ quần áo chỉnh tề và tránh sử dụng ngôn từ tục khi đọc bài vấn cho các vong hồn từ tứ phương đến.
Lễ cúng vong hồn nên được thực hiện khi nhà bạn đang gặp vấn đề khó khăn hoặc bất thường. Nếu không, bạn không nên tiến hành lễ cúng này. Nếu bạn vẫn muốn tiến hành lễ cúng, nhưng vong hồn không cảm thấy hợp, chúng sẽ ở lại với gia đình bạn mang đến những tai họa không mong muốn.

Tạm kết

Thông qua việc cúng, người sống mong muốn giải quyết những vấn đề của những người đã khuất, hướng đến sự bình yên và hạnh phúc cho cả hai bên. Cúng vong được thực hiện bằng cách đốt nhang, trà, hương, cúng bánh, cơm, rượu và đưa ra các vật phẩm và tiền để đền tạ.

Tuy nhiên, không phải ai cũng tin vào cúng vong, và cũng không phải ai đều thực hiện phong tục này. Nhiều người coi đó là một nghi lễ tôn giáo, trong khi những người khác thực hiện nó vì tin rằng nó sẽ giúp họ hạnh phúc và thăng tiến trong cuộc sống.

Xem thêm:

Tag: là vọng; thờ bàn; phòng thờ; ngày trước; thờ tâm; bói bài; con cháu; tháng trước; nhà thờ; thờ vọng